Onder een stralende zon was de opkomst zondag 13 juli zeer hoog. Rob Beenders, schepen van de Stad Hasselt en Wim Van Lishout, voorzitter van de vzw Herkenrode, verwelkomden de inwoners van Tuilt en Stokrooie op de site Herkenrode.

Daarna was het de beurt aan de gidsen van de stad Hasselt, zij vertelden over het verleden van Herkenrode. Dit vertelden ze ons zoal:

- De kloosterlingen: waren van rijke en arme families afkomstig. De arme families moesten hard werken en veel bidden, de rijken hadden meer oog voor het spijzen (inkomsten genereren) van de abdij Herkenrode. In 1217 werd Herkenrode officieel in de orde van Citeaux opgenomen: ze was de eerste en de grootste vrouwenabdij van deze orde in de Nederlanden.

- De Abdijkerk: bij de opgraving kwamen ze tot heel wat bevindingen zoals fundering van de abdijkerk. Spijtig genoeg vindt men nu alleen nog een klein gebouwtje terug dat bij de kerk hoorde en de informatieborden hierover die opgesteld staan op het grasperk. In 1798 werden alle kerkelijke instellingen en goederen tot nationaal domein verklaard. De kunstvoorwerpen uit de kerk zijn verspreid: de glasramen werden in 1802 in de kathedraal van Lichfield geplaatst. Het hoofdaltaar en twee grafstenen van de Abdissen werden in 1803 overgebracht naar de O.L.V. Kerk in Hasselt (huidige Virga Jessebasiliek). In 1826 kregen de gebouwen een nieuwe industriële bestemming zoals: wolspinnerij, suikerbietenraffinaderij, stokerij en suikerfabriek. De kerk brandde later af en werd gesloopt.

- Het poortgebouw opgericht in 1531 diende vroeger om ongewenste bezoekers te weren. De grote poort diende om de belangrijke personen met paardenkoets binnen te laten, de kleine poort was bedoeld om de bedelaars voedsel te geven. Boven aan de grote ingang bevinden zich de wapenschilden van Abdis Mechtildis de Lechy en van Prins-Bisschop Erard van der Marck: ze waren boezemvrienden en zo bleef de abdij Herkenrode goed floreren. De twee buitenhoeken van het neerhof waren geflankeerd met torens, één staat er nog. Aan de buitenkant van de gevel is de duiventil van de postduiven nog goed te zien; het getuigt hoe rijk ze toen waren. Het poortgebouw is sinds kort volledig gerestaureerd en wordt verhuurd voor tentoonstellingen.

- De tiendenschuur gebouwd in 1656 werd vroeger gebruikt om de oogst in op te slaan. Van de opbrengst van de oogst moest men telkens “een tiende” als belasting afstaan aan de abdij. Met de kar werd er de schuur aan de ene kant binnengereden en langs de andere kant terug naar buiten. Nu is de tiendenschuur gerestaureerd en wordt ze verhuurd voor feesten en tentoonstellingen. Het gebinte van de schuur is volledig hersteld met nieuw houtwerk.

- De kruidentuin is twee hectare groot, er staan honderden soorten keuken- en geneeskundige kruiden in verwerkt. De gloednieuwe loofgang is 200 meter lang en wordt met haagbeuken geleid rond een stalen constructie. In de tuin bevindt zich een waterval waarop men een mooi uitzicht heeft op de kruidentuin. In de toekomst wordt de kruidentuin uitgebreid, zoals een geurtuin (voor slechtzienden).

Na de rondleiding kregen wij in het cafetaria vanwege de vzw Herkenrode en het Stadsbestuur Hasselt een drankje aangeboden. Meteen was er gelegenheid tot een uitgebreide babbel met de overige wijkbewoners. Het was een leerrijke zondagvoormiddag en iedereen was tevreden.

Tekst en foto's: Theo Vallons